Địa lý Alodia

Alodia nằm ở Nubia, vào thời kỳ Trung Cổ thì vùng đất này trải dài từ Aswan ở miền Nam Ai Cập tới một mũi đất chưa được xác định rõ nằm ở phía nam nơi giao nhau của sông Nile trắngNile Xanh.[19] Khu vực trung tâm của vương quốc này đó là Gezira, một đồng bằng màu mỡ có biên giới về phía Tây là sông Nile Trắng và về phía Đông là sông Nile Xanh.[20] Trái ngược với ở khu vực thung lũng sông Nile Trắng, có nhiều địa điểm khảo cổ học của Alodia nằm ở khu vực thung lũng sông Nile Xanh, trong số đó có Soba.[21]Phạm vi ảnh hưởng của người Alodia về phía nam là không rõ ràng,[22] mặc dù có khả năng là nó tiếp giáp với khu vực cao nguyên Ethiopia.[23] Các di chỉ của người Alodia nằm xa nhất về phía nam là ở gần Sennar.[lower-alpha 2]

Về phía Tây của sông Nile Trắng, Ibn Hawqal đã phân biệt Al-Jeblien, nằm dưới sự kiểm soát của Makuria và có thể tương ứng với phần phía bắc Kordofan, với Al-Ahdin do người Alodia kiểm soát, thành phố này được xác định bởi dãy núi Nuba, và có lẽ họ đã mở rộng sự kiểm soát về phía nam tới tận Jebel al Liri, gần biên giới ngày nay với Nam Sudan.[26] Các mối quan hệ của người Nubia với Darfur đã được đề xuất nhưng thiếu các bằng chứng cho điều này.[27]

Vùng đất phía bắc của Alodia có lẽ đã kéo dài từ nơi giao nhau của hai dòng sông Niles xuôi dòng tới Abu Hamad gần đảo Mograt.[28] Abu Hamad dường như đã là tiền đồn cực bắc cho tỉnh al-Abwab ("cánh cổng") của Alodia,[29] mặc dù vậy một số học giả đã đề xuất một địa điểm xa về phía nam hơn và nằm gần sông Atbara.[30] Không có bằng chứng nào cho thấy đã có một khu định cư lớn của người Alodia nằm về phía bắc nơi giao nhau của hai con sông Nile,[31] mặc dù một vài pháo đài đã được ghi chép lại tại đó.[32]

Nằm giữa sông Nile và sông Atbara là vùng đất Butana,[33] đây là khu vực đồng cỏ phù hợp với chăn nuôi gia súc.[28]Có nhiều di chỉ của Ki tô giáo nằm dọc theo sông Atbara và vùng châu thổ Gash lân cận (gần Kassala) đã được ghi chép lại.[34] Theo Ibn Hawqal, một vị vua chư hầu trung thành của Alodia đã cai quản vùng đất nằm vung quanh khu vực châu thổ Gash.[35] Trên thực tế, phần lớn khu vực biên giới giữa Sudan-Ethiopia-Eritrea trước đó từng nằm dưới sự kiểm soát của vương quốc Aksum dường như đã nằm dưới sự ảnh hưởng của Alodia.[36] Ghi chép của cả Ibn Hawqal và al-Aswani gợi ý rằng Alodia cũng đã kiểm soát khu vực sa mạc nằm dọc theo bờ Biển Đỏ.[23]

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Alodia http://sfdas.com/IMG/pdf/sudan_notes_and_records_v... http://sfdas.com/IMG/pdf/sudan_notes_and_records_v... http://www2.rz.hu-berlin.de/nilus/net-publications... http://digitalcommons.fairfield.edu/cgi/viewconten... http://english.fullerton.edu/publications/clnArchi... http://dlib.nyu.edu/awdl/isaw/hatke2013-aksum-and-... http://khartoumspace.uofk.edu/bitstream/handle/123... http://real-j.mtak.hu/224/1/ACTAARCHEOLOGICA_26.pd... http://www.medievalnubia.info/dev/index.php/Giovan... http://centrumnubia.org/en/projects/builders-of-fo...